بررسی بلند مدت سیتروئن زانتیا؛ شاهزاده ای که در آرزوی سلطنت پیر شد

سیتروئن زانتیا یکی از محبوب ترین خودروهای فرانسوی تاریخ ایران است. این اتومبیل خانوادگی بین سال های 1993 تا 2001 بر روی خط تولید سیتروئن قرار داشت و در طول این مدت به تعداد 1.2 میلیون دستگاه ساخته شد.

در ژانویه 2001 و تقریبا همزمان با خاتمه پیدا کردن تولید زانتیا در رن فرانسه، سایپای ایران طبق قرارداد منعقد شده شروع به مونتاژ نسخه فیس لیفت 1998 کرد.

سیتروئن زانتیا قبل و بعد از فیس لیفت

زانتیا تا سپتامبر 2010 (شهریور 1389) مهمان سایپا بود و بعد از این تاریخ تولید آن در ایران نیز به پایان رسید. ظاهرا نام این خودرو (Xantia) از کلمه یونانی Xanthos برگرفته شده که به معنای نور است.

ورود زانتیا در اوایل دهه 80 هجری شمسی به بازار فوق العاده تشنه، محدود و بدون تنوع کشور یک اتفاق بسیار خوب برای علاقه مندان به خودرو بود.

مشخصات فنی مناسب، قابلیت های دینامیکی بالا، طراحی خاص و زیبای بدنه در کنار امکانات خوب و سیستم تعلیق منحصر به فرد باعث شد که محصول سیتروئن با استقبال بسیار بالایی روبرو شده و به موفقیتی چشمگیر دست پیدا کند.

بعد از چند سال یکه تازی، با رسیدن به میانه های دهه 80 شمسی و ورود رقبایی مثل مزدا 3 و رنو مگان عرصه بر این فرانسوی خوش استیل تنگ شد.

واردات سایر خودروهای ژاپنی و کره ای نیز باعث گسترش حق انتخاب مشتریان شده و ذائقه آنها به سمت گزینه های بروزتر گرایش پیدا کرد. با گذشت زمان و نزدیک شدن به اواخر تولید، زانتیا دیگر رمق سال های اولیه را نداشت.

در این بین البته سایپایی ها سعی کردند با جراحی پلاستیک و ارایه نسخه فیس لیفت تحت عنوان زانتیا 2 محصول مونتاژی خود را جوان تر کنند، اما نتیجه جراحی آنقدر افتضاح بود که محصول جدید به دلیل زشتی بیش از حد خانه نشین شد!

فیس لیفتی که در ایران بر روی زانتیا انجام شد

به هر ترتیب از اواسط سال 1389 زانتیا با محبوبیتی که نسبت به سال های ابتدایی کاسته شده بود از خطوط تولید خداحافظی کرد. اما با تحولات صورت گرفته در وضعیت اقتصادی و پرواز نرخ ارز در سال های ابتدایی دهه 90، قیمت خودروهای خارجی به یک باره چند برابر شد.

این اتفاق شکاف عمیقی بین خودروهای وارداتی و خودروهای داخلی ایجاد نمود؛ در نتیجه اکثر گزینه ها از جمله مزدا 3 که زانتیا را به گوشه رینگ برده بود از توان خرید بسیاری از افراد جامعه فاصله گرفت.

همین امر بار دیگر توجه علاقه مندان به رانندگی پر هیجان را به سمت نمونه های دست دوم و سالم زانتیا سوق داد.

با گذشت 6 سال از پایان تولید، هنوز این کهنسال فرانسوی طرفداران خاص خود را داشته و در محدوده قیمتی پایین تر از 50 میلیون تومان خودرویی توان رقابت از لحاظ شتاب، سرعت و هندلینگ با آن را ندارد.

با در نظر گرفتن این مساله و محبوبیت کمابیش زانتیا در بازار قصد داریم نگاهی مجدد به این خودروی پرطرفدار داشته باشیم. در این بررسی از یک زانتیای 2 لیتری مدل 1386 که به لطف دوستان عزیز برای تست و ارزیابی در اختیارمان قرار گرفت، استفاده شده است.

طراحی

همانند پژو 405 سیتروئن زانتیا نیز توسط ایتالیایی ها طراحی شده، با این تفاوت که 405 در استودیوی پینین فارینا و زانتیا در استودیوی برتونه خلق شده است.

معمولا خودروهایی که در ایتالیا طراحی می شوند، دارای استیل و تناسب خوبی بوده و ظاهری ماندگار دارند؛ این اصل تا حدود زیادی در مورد زانتیا نیز صادق است، چرا که از هر زاویه ای به آن نگاه کنید زیبایی را در قالبی ساده خواهید دید.

در نمای جانبی با توجه به شکل خاص قسمت عقب و کشیده تر دیده شدن کاپوت این امر مشهودتر است. با وجود این موارد زانتیا در مقایسه با خودروهای امروزی کاملا مسن دیده می شود، فراموش نکنیم که ظاهر فعلی این خودرو 18 سال پیش شکل گرفته است.

البته ناگفته نماند علی رغم مسن بودن، زانتیا نسبت به محصولات صفر کیلومتر هم قیمت خود نه تنها چیزی کم ندارد بلکه از بسیاری از آنها زیباتر و خوش استیل تر نیز می باشد؛ برای مثال ظاهر این خودرو را با تندر 90، خانواده سمند، خانواده پژو و محصولات چینی مقایسه کنید.

با ورود به داخل کابین غبار زمان بیشتر نمایان می شود، زیرا همه چیز در نهایت سادگی و خالی از هر گونه هیجان و زیبایی طراحی شده است.

شکل فرمان، دورشمار موتور و سرعت سنج، داشبورد و دسته دنده همگی فاقد جذابیت لازم بوده و به خوبی گویای عمر بالای خودرو هستند.

شکل میانی داشبورد هم دقیقا ویژگی های خودروهای دهه 90 را دارد. فضای داخل کابین در کل مناسب بوده و صندلی ها نیز نسبتا راحت هستند. البته نشستن در قسمت وسط صندلی های عقب در مسافرت های طولانی می تواند آزاردهنده باشد.

با گذشت حدود یک دهه از عمر خودروی مورد تست، کیفیت کابین رضایت بخش بوده و چیزی از اتومبیل های صفر کیلومتر تولید داخل کم ندارد؛ البته در این بخش نمی توان از کنار خوش سلیقگی مالک به سادگی عبور کرد.

دید جلو هم بسیار خوب بوده و راننده تسلط خوبی به اطراف پیدا می کند، اما دید عقب به دلیل طراحی خاص این بخش چندان تعریفی ندارد.

در کل اگر چه زانتیا طراحی خارجی و داخلی بروزی ندارد، اما در مقایسه با رقبای هم قیمت خود زیباتر و جذابتر است.

عملکرد فنی و رانندگی

یکی از نقاط قوت زانتیا بدون شک طیف وسیعی از موتورهای گوناگون در سرزمین مادری بود که البته در ایران فقط با نمونه های 1.8 و 2 لیتری بنزینی ارایه شد. موتور 1.8 لیتری 16 سوپاپ توانایی تولید 112 اسب بخار قدرت را داشته و شتاب صفر تا صد را در عرض حدود 12 ثانیه محقق می کند.

موتور 2 لیتری هم قادر به تولید 135 اسب بخار بوده و شتابی در حدود 10 ثانیه دارد.

به لطف بهره گیری از سیستم تعلیق هیدروپنوماتیک که میراثی از DS افسانه ای است، زانتیا به خوبی ضربات موجود در مسیر را جذب کرده و سواری نرمی را ارایه می کند؛ در عین حال هندلینگ و فرمان پذیری آن نیز بسیار خوب بوده و بر روی جاده بسیار پایدار احساس می شود.

یکی از شاخصه های زانتیا که در ابتدا سر و صدای زیادی هم به پا کرد، قابلیت تنظیم ارتفاع آن بود.

با استفاده از این قابلیت هنگام مواجه با مسیرهای ناهموار می توان ارتفاع خودرو را افزایش داده و بدون برخورد کف با زمین از آن قسمت عبور کرد.

عکس این قضیه نیز صادق بوده و می توان با کاهش ارتفاع به پارکینگ های با ارتفاع کم وارد شده و یا از سرقت چرخ زاپاس که در زیر قسمت عقب قرار دارد، جلوگیری کرد!

تنظیم ارتفاع زانتیا در سه حالت حداقل، متوسط و حداکثر

سیستم تعلیق کارآمد زانتیا در همکاری با موتور توانمند 2 لیتری، رانندگی بسیار هیجان انگیز و لذت بخشی را به ارمغان می آورد که به جرات می توان گفت در هیچ یک از خودروهای با قیمت مشابه دیده نمی شود.

در روز تست دستیابی به سرعت 160 کیلومتر در ساعت به راحتی هر چه تمام میسر شد، این در حالی بود که با توجه به شرایط خودرو عبور از مرز 200 کیلومتر کاملا محتمل بود. البته مالک خودرو ادعا کرد که تا سرعت 220 کیلومتر در ساعت را تجربه کرده است.

شتاب صفر تا صد حدود 9.5 ثانیه ای زانتیا براساس کاتالوگ های رسمی و حدود 11 ثانیه ای این خودرو در شرایط واقعی، در مقایسه با قیمت و سایر خودروهای موجود در بازار (به خصوص در زمان عرضه) مناسب به نظر می رسد و در مجموع می توان قابلیت های دینامیکی زانتیا را مناسب و راضی کننده توصیف کرد.

شاید انتخاب زانتیا توسط نیروهای پلیس راه تاییدی بر این ادعا باشد. ترمزهای زانتیا در هر چهار چرخ دیسکی بوده و با توجه به ضد قفل بودن در مجموع عملکرد قابل اطمینانی دارند. مصرف سوخت خودروی مورد نظر در حالت ترکیبی نیز چیزی در حدود 9 لیتر بود.

تردیدی در این وجود ندارد که برگ برنده زانتیا همین عملکرد فنی بسیار خوب و سواری کم نظیر آن است که باعث شده علی رغم کهنسالی، جوانان زیادی را به سمت خود جذب کند.

ایمنی سیتروئن زانتیا

سیتروئن زانتیا در تست تصادف یورو انکپ در &#1587