تمایل ترکیه به تصرف ادلب سوریه با هدف کنترل کُردها/ فهیم تاشتکین

هفته گذشته کاروان های تانک، توپخانه و خودروهای زرهی از کیلیس ترکیه وارد سوریه شده و به مناطق عزاز، مارع و تل رفعت فرستاده شدند. این اقدامات تقویت کننده احتمالا ادامه خواهد یافت. نیروهای مسلح ترکیه (TSK) پیشتر و طی عملیات سپر فرات پایگاه هایی را در مرعا، تویس،کل جبریل و دابیک ایجاد کرده بود.

اشاره به ادلب به عنوان مقصد بعدی اقدامات ترکیه، عملیات میدانی ترکیه دو هدف را دنبال می کند.

نخست، ترکیه می خواهد نیروهایش را در مناطق تنش زا یا «امن» که طی مذاکرات صلح در آستانه قزاقستان مشخص شدند، مستقر کند. دوما و مهم تر از همه اینکه ترکیه می خواهد از تنش میان ائتلاف های رقیب در غرب فرات به نفع خود بهره برداری کند. با حضور ایالات متحده و کردها در یک طرف و روسیه، ایران و ارتش سوریه در سوی دیگر، ترکیه امیدوار است کوریدور ایجاد شده توسط واحدهای کرد مدافع خلق (YPG) را نابود کند. انکارا ایجاد این منطقه را تهدیدی علیه امنیت ملی ترکیه قلمداد می کند.

بر اساس اظهارات رسمی آنکارا، عملیاتی برای افزودن ادلب به منطقه تحت کنترل ترکیه در جریان است. در حال حاضر ادلب بین احرار الشام و حیات تحریر الشام تقسیم شده است. هر چند که هر دو گروه ستیزه جوی سلفی به دنبال سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، هستند اما رقیب یکدیگر اند.

ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه، از طرحی سخن گفت که خواستار استقرار نیروهای روسیه و ترکیه در ادلب، نیروهای روسیه و ایران در اطراف دمشق، امریکایی ها و اردنی ها در درعا در جنوب شد.

کالین گفت: «حتی روسیه می خواهد به قرقیزستان [و] قزاقستان پیشنهاد اعزام نیرو بدهد.»

بر اساس اطلاعات منتشر شده در رسانه های خبری از سوی منابع رسمی آنکارا، نیروهای TSK از سه محل وارد سوریه خواهند شد و کنترل یک منطقه 35 در 85 کیلومتری را در دست خواهند گرفت. این کریدور از دارت ایزا آغاز شده و تا اوبین و خیربت الجوز گسترش می یابد. منطقه دیگری که از مرز هاتای ترکیه آغاز و به طول 35 کیلومتر تا ساحل القاب ادامه دارد، تحت کنترل TSK قرار خواهد گرفت. در این پیکربندی امنیتی ایجاد شده در اطراف ادلب، ارتش آزادسوریه که از متحدان ترکیه است ایفای نقش خواهد کرد. تاکنون 2,000 سرباز ارتش آزاد سوریه به حالت آماده باش درآمده اند.

رسانه های ترکیه اعلام کرده اند که ترکیه برای تکمیل انزوای عفرین دو گروه از سربازان را در غرب مارع و شرق تل رفعت مستقر خواهد کرد.

در ابتدا، ترکیه گفت به منظور جلوگیری از حملات احتمالی نیروهای متحدین و نیروهای مدافع خلق در شمال سوریه علیه منطقه تحت کنترل ترکیه در همان منطقه، نیروهای خود را حرکت می دهد. گزارش هایی از ترکیه حاکی از آن است که موشک های گراد سوار بر کامیون، گلوله های خمپاره و 23 قبضه سلاح ضد هواپیما از پایگاه مناغ و هوربول در نزدیکی مناطق تحت کنترل واحدهای TSK شلیک شده اند. بنابراین به نیروهای ترکیه ای و ارتش آزاد حالت آماده باش داده شد.  

یکی از فرمانده های یگانهای مدافع خلق که نخواست نامش فاش شود به «المانیتور» گفت: «گروه های تحت کنترل ترکیه در غرب فرات با هم درگیر شدند. راه حل ترکیه هدایت کردن آنها به سمت کردها بود. در چند روز گذشته، TSK و گروه هایی تحت کنترل اش حملات خود علیه مناطق تل رفعت و عفرین را افزایش داده اند. یگانهای مدافع خلق این حملات را دفع کرده اند.»

در عین حال، رسانه های خبری کردی گزارش داده اند از زمانی که ایالات متحده به منظور محافظت از نیروهای سوریه دموکراتیک یک هواپیمای سوریه را در طبقه هدف قرار داد، روسیه از عملیات مشترک ارتش ترکیه و سوریه علیه تل رفعت و عفرین چشم پوشی می کند.

در حالی که گمانه زنی های مختلف همچنان ادامه دارد، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه که مدت ها بود به مسئله ترکیه اشاره نکرده بود ناگهان با بیانیه ای به طور مستقیم کردها را هدف قرار داد. وی گفت: « حزب اتحاد دموکراتیک و یگانهای مدافع خلق در تلاش هستند تا دست آوردی داشته باشند. آنها باید بدانند ترکیه بدون توجه به اینکه چه کسی از آنها حمایت می کند هرگز اجازه تشکیل یک کشور کرد در شمال سوریه را به آنها نخواهد داد.» ایالات متحده از حزب ملی گرای کردی اتحاد دموکراتیک حمایت می کند؛ اما ترکیه این حزب را شاخه ای از حزب کارگران کردستان (پ ک ک) می داند. ترکیه حزب کارگران کردستان را یک سازمان تروریستی می داند.

اعزام ارتش ترکیه به روستاهای دودیان، کره مزرعه و شاوا در منطقه اعزاز نشان می دهد که عفرین تحت نظر آنهاست. اما عفرین، یعنی جایی که حزب کارگران کردستان از دهه 1990 تاکنون در آنجا حضور داشته است، در مقابل، حملات تمام گروه هایی که ترکیه با توپخانه از آنها حمایت کرده را خنثی نموده است.

پیشروی های موجود به انجام یک عملیات پیچیده تر و دورتر از ادلب اشاره دارند. کردهایی وجود دارند که در میان مرز ترکیه و کریدور تحت کنترل کردها - شامل مکان هایی مانند تل رفعت, شیخ عیسی و کفر نایا که همه آنها تحت کنترل یگانهای مدافع خلق و متحدین آن قرار دارند – زندگی می کنند. منطقه بین منطقه تحت کنترل یگان  های مدافع خلق در جنوب و حلب تحت کنترل ارتش سوریه قرار دارد. یگانهای مدافع خلی از عفرین همچون یک قلعه دفاع می کنند.

بنابر این، ترکیه اکنون می خواهد تا علاوه بر جدا کردن این کریدور کردی از کوبانی و منبج تا عفرین، با اعلام ادلب به عنوان مقصد بعدی خود مأموریت ناتمام سپر فرات را تکمیل کند.

ارتش ترکیه پس از بازپس گیری الباب در ماه فوریه به سمت منبج حرکت کرد اما پس از برافراشته شدن پرچم های آمریکا در این منطقه این عملیات متوقف شد. هنگامی که ترکیه پس از این اتفاق بر روی عفرین تمرکز کرد، روس ها در پوشش ماموریت نظارت بر آتش بس یک گروه نظامی کوچک را به آنجا فرستادند. کردها نمی دانند که تا چه اندازه می توانند به حفاظت امریکا و روسیه از آنها اطمینان داشته باشند.

اخیرا ترکیه از آرامش بیشتری برخوردار بوده است. دلیل این امر تحولاتی بود که حدث و گمان هایی را بوجود آورد که روسیه با دادن چراغ سبز به ترکیه در تل رفعت و عفرین به دنبال محدود کردن و کنترل کردهاست. این تحولات شامل موارد زیر است: نیروهای سوریه دموکراتیک در شمال این کشور به غرب فرات رفته و پایگاه طبقه را به کنترل خود در آوردند؛ تمایل آمریکایی ها برای اعزام نیرو به آن پایگاه مشخص شد؛ تلاش های نیروهای سوریه دموکراتیک برای جلوگیری از رسیدن ارتش سوریه به رقه و دیر الزور؛ و تنش های ایجاد شده که پس از ساقط کردن هواپیمای سوریه از سوی ایالات متحده بوجود آمد.

کردها اصرار دارند که ارتش سوریه با درخواست روسیه در این عملیات با ترکیه همکاری می کند. اما هیچ نشانه واقعی ای مبنی بر اینکه روس ها و ارتش سوریه به دنبال سرکوب کردها هستند وجود ندارد. برعکس، حس موجود در دمشق این است که روسیه و سوریه ترجیح می دهند کردها را به عنوان متحد خود حفظ کنند.

منبع: المانیتور

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101

کد مطلب: 132996  |  تاريخ: ۱۳۹۶/۴/۱۹  |  ساعت: ۲ : ۳۴